نقش موتور در لوازم خانگی و نحوه نگهداری آن

موتور الکتریکی، قلب تپنده بسیاری از لوازم خانگی است. از ماشین لباسشویی و جاروبرقی گرفته تا کولر، یخچال و همزن برقی — همه با نیروی موتور کار می‌کنند. شناخت انواع موتور و روش‌های نگهداری آن، کمک می‌کند عملکرد دستگاه بهینه بماند و از خرابی‌های پرهزینه جلوگیری شود. برای قطعات لوازم خانگی اینجا کلیک کنید.

۱. انواع موتور در لوازم خانگی

در وسایل مختلف از موتورهای متفاوتی استفاده می‌شود:

• موتور یونیورسال (Universal): در جاروبرقی، همزن و سشوار به کار می‌رود. سرعت بالا و اندازه کوچک دارد.

• موتور القایی (Induction): در یخچال، کولر و لباسشویی‌های جدید استفاده می‌شود. صدای کمتر و دوام بیشتری دارد.

• موتور DC: در دستگاه‌های جدیدتر و کم‌مصرف، مخصوصاً مدل‌های هوشمند، به کار می‌رود. کنترل دقیق‌تری بر سرعت دارد.

۲. علائم خرابی موتور

• دستگاه روشن نمی‌شود یا قدرت لازم را ندارد.

• صدای غیرعادی مانند وزوز یا جیرجیر شنیده می‌شود.

• بوی سوختگی از دستگاه احساس می‌شود.
  در چنین مواقعی باید فوراً دستگاه را خاموش و از برق جدا کرد تا از آسیب بیشتر جلوگیری شود.

۳. دلایل رایج خرابی موتور

• گرمای زیاد: تجمع گردوغبار یا استفاده طولانی‌مدت باعث داغ شدن موتور می‌شود.

• نوسان برق: تغییر ولتاژ می‌تواند باعث سوختن سیم‌پیچ یا خازن شود.

• خرابی زغال یا بلبرینگ: در موتورهای یونیورسال، زغال‌ها با گذر زمان ساییده می‌شوند.

• نفوذ رطوبت: در محیط‌های مرطوب، آب باعث اتصال کوتاه در موتور می‌شود.

۴. روش‌های نگهداری صحیح

• دستگاه را همیشه در محیط خشک نگه دارید.

• برای وسایل پرمصرف مانند جاروبرقی یا همزن، پس از ۱۰–۱۵ دقیقه استفاده، چند دقیقه به آن استراحت دهید.

• فیلترها و ورودی‌های هوا را تمیز نگه دارید تا موتور مجبور به کار با فشار زیاد نشود.

• از محافظ برق برای وسایل دارای موتور استفاده کنید تا نوسانات به آن آسیب نرساند.

۵. نکات ویژه برای موتور یخچال و کولر

در یخچال، موتور باید در فواصل زمانی منظم روشن و خاموش شود. اگر کمپرسور بدون توقف کار کند، احتمالاً نشتی گاز یا خرابی ترموستات وجود دارد.
در کولر آبی نیز روغن‌کاری منظم موتور و تسمه، باعث کاهش صدا و افزایش عمر قطعات می‌شود.

۶. سرویس دوره‌ای موتور

هر سال یک‌بار موتور دستگاه‌های پرکار مثل کولر یا جاروبرقی باید توسط تعمیرکار بررسی شود. بازدید زغال‌ها، بلبرینگ، خازن و سیم‌پیچ در سرویس دوره‌ای از بروز خرابی‌های بزرگ جلوگیری می‌کند.

۷. جمع‌بندی

موتور به‌عنوان قلب لوازم خانگی، نقشی حیاتی در عملکرد صحیح دستگاه دارد. با رعایت چند نکته ساده در نگهداری، تمیزکاری منظم و استفاده از محافظ برق، می‌توان طول عمر موتور را تا دو برابر افزایش داد.